بررسی تأثیر تغییرکاربری اراضی و اقلیم بر رواناب حوضه ی آبخیز با استفاده از مدل SWAT (مطالعه ی موردی: حوضه ی آبخیز گرین)

Authors

  • حسین زینی وند دانشیار گروه منابع طبیعی، دانشکده منابع طبیعی و کشاورزی، دانشگاه لرستان، ایران.
  • حمید نوری استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر، ایران
  • سهیلا آقا امین استادیار گروه منابع طبیعی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
  • علیرضا ایلدرمی ـ دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر، ایران (نویسنده مسئول).
  • مهین نادری کارشناس ارشد آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر، ایران.
Abstract:

چکیده                                            تغییر کاربری اراضی و تأثیر پدیده­ی تغییر اقلیم بر فرآیندهای هیدرولوژیکی و رواناب سـطحی حوضه­ی آبخیز مـی­تواند به مدیریت چالش­های منابع آب و برنامه­ریزی صحیح و مدیریت حوضه­های آبخیز کمک نماید. در این تحقیق به منظور بررسی اثر تغییر کاربری اراضی و تغییر اقلیم بر رواناب، مدل SWAT مورد استفاده قرار گرفت. بـرای پیش­بینی کاربری اراضی حوضه­ی آبخیز گرین از تصاویر ماهواره لندست سال­های 1986، 2000، 2014، مدل مارکوف وCA  مارکوف استفاده و نقشه­ی کاربری اراضی سال 2042 پیش بینی شد. ریزمقیاس نمایی داده­های بارش و دما نیز توسط مدل SDSM انجام شد و خروجی­های مدل HADCM3 جهت پیش­بینی اقلیم آتی حوضه­ی آبخیز گرین استفاده گردید. با توجه به ضریب نش ساتکلیف و ضریب تعیین به ­دست آمده در مرحله­ی واسنجی (به ترتیب برابر با 59/0 و60/0) و مرحله اعتبار سنجی (به ترتیب برابر با 66/0 و 67/0) این مدل دارای کارایی قابل قبولی در پیش­بینی متغیرهای مورد بررسی در حوضه­ی ­آبخیز مورد مطالعه است. نتایج به­دست آمده نشان می­دهد با ثابت ماندن روند تغییرات دوره­­ی پایه در سال­های 1986 تا 2014 این منطقه شاهد افزایش 28/2 درصدی مساحت جنگل و کاهش 07/2 درصدی مساحت مرتع تا سال 2042 نسبت به سال 2014 خواهد بود و همچنین مشاهده می­شود که در اکثر ماه­های سال در دوره آتی میانگین بارش ماهانه دارای روند کاهشی و میانگین دما دارای روند افزایشی خواهد بود. نتایج بیانگر این موضوع است که تغییر کاربری اراضی در دوره­ی آتی با کاهش مساحت مرتع و اراضی بدون پوشش و افزایش مساحت اراضی جنگلی و همچنین تغییر اقلیم تحت سناریوهای A2 و B2 موجب کاهش میزان رواناب می­گردد. در نهایت نتایج نشان  داد کاهش میزان رواناب در دوره 2042 تا 2050 نسبت به دوره­ی 2000 تا 2010 در اثر تغییر اقلیم (بارش و دما) بیشتر از میزان کاهشی است که در اثر تغییر کاربری اراضی ایجاد می­شود.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تأثیر تغییرکاربری اراضی و اقلیم بر رواناب حوضه ی آبخیز با استفاده از مدل SWAT (مطالعه ی موردی :حوضه ی گرین)

چکیده تغییر کاربری اراضی و تأثیر پدیده­ی تغییر اقلیم بر فرآیندهای هیدرولوژیکی و رواناب سطحی حوضه­ی آبخیز می­تواند به مدیریت چالش­های منابع آب و برنامه­ریزی صحیح و مدیریت حوضه­های آبخیز کمک نماید. در این تحقیق به منظور بررسی اثر تغییر کاربری اراضی و تغییر اقلیم بر رواناب، مدل SWAT مورد استفاده قرار گرفت. برای پیش­بینی کاربری اراضی حوضه­ی گرین از تصاویر ماهواره لندست سال­های 1986، 2000، 2014، مدل...

full text

شبیه‌سازی جریان رود و بررسی تأثیر تغییرات کاربری اراضی بر روی آن (مطالعه ی موردی، حوضه ی آبخیز گل‌گل ایلام)

   هدف از این تحقیق، شبیه­سازی بارش - رواناب و تحلیل اثرات کاربری اراضی بر آن با استفاده از شبیه WetSpa، و بررسی دقت نرم افزار مزبور­ در پیش­بینی رواناب حاصل از بارش باران می­باشد.معیار ارزیابی شبیه ناش - ساتکلیف برای دوره ی آماری 2003 تا 2009 و نقشه ی کاربری اراضی 2007 در تحقیق حاضر، برابر با 603/0 به دست آمد. نتایج حاصل از تغییر کاربری با استفاده از طبقه­بندی تصاویر ماهواره­ای نشان داد که ارا...

full text

تخمین پارامترهای هیدرولوژیکی و هیدروژئولوژیکی حوضه آبخیز با استفاده از مدل SWAT (مطالعه موردی: حوضه بالخلوچای)

هدف از این تحقیق بررسی معادله بیلان آب و تخمین برخی از پارامترهای هیدرولوژیکی و هیدروژئولوژیکی حوضه آبخیز رودخانه بالخلوچای در استان اردبیل با استفاده از مدلSWAT می­باشد. اطلاعات مورد نیاز شامل، نقشه­های توپوگرافی، کاربری اراضی، اطلاعات خاک­شناسی ، بارش روزانه، دما، رطوبت نسبی و دبی جریان بود که از شرکت آب منطقه­ای و اداره منابع طبیعی استان اردبیل اخذ گردید. بر اساس نتایج تحلیل حساسیت، حساس­تری...

full text

واسنجی چند ایستگاهی رواناب حوضه آبخیز هراز با مدل SWAT

کارایی مدل‌های هیدرولوژیک در شبیه‌سازی مقدار رواناب در حوضه‌هایی با مساحت‌های مختلف متفاوت است. در این تحقیق، کارایی مدل SWAT در شبیه‌سازی مقدار رواناب حوضة آبخیز هراز، در زیرحوضه‌هایی با مساحت‌های مختلف ارزیابی شده است. برای این منظور، با استفاده از روش SUFI2 تحلیل حساسیت برای پارامترهای مؤثر در شبیه‌سازی مقدار رواناب منطقه انجام شد. پارامتر CN به‌منزلة حساس‌ترین پارامتر انتخاب شد. مدل SWAT در...

full text

برآورد میزان تاثیر تغییر اقلیم بر بارش- رواناب حوضه ی آبخیز صوفی چای

       امروزه تأثیر پدیده ی گرم شدن جهانی و تغییر اقلیم، به خاطر افزایش گازهای گلخانه ای در نیوار، بر بسیاری از سامانه‌های طبیعی به اثبات رسیده است. تمامی شبیههای گردش عمومی نیوار (GCM) آینده ی گرمتری را برای کره­ی زمین پیش‌بینی می کنند. وقوع چنین شرایطی می­تواند  فرایندهای آبشناسی، نظیر بارش و جریان رود­ها را، که یکی از اصلیترین منابع تأمین کننده آب حوضه­ها می­باشد، تحت تاثیر قرار دهد. به دلیل...

full text

بررسی تأثیر تغییرکاربری بر رواناب رودخانه ی مارون در ایستگاه ایدنک با استفاده ازدادههای سنجش از دور و مدل SWAT

مدیریت صحیح حوزههای آبخیز کشور یکی از مهمترین روشهای استفاده از منابع آب و خاک میباشد. برای این مهم نیاز به اطلاعات جامعی از روشهای متفاوتمدیریتی و اجرایی است. طی چند دهه اخیر برآورد درست و به موقع از وضعیت کمی و کیفی رواناب یکی از دغدغههای مدیریتهای کلان کشور به حساب میآید.این پروژه شبیه سازی رواناب ماهانه ،تحلیل حساسیت، بهینهسازی پارامترهای حساس، بررسی تاثیر تغییر کاربری اراضی در طی چهار دهه ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 14

pages  23- 42

publication date 2018-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023